Wat is een geregistreerd partnerschap?

Het geregistreerd partnerschap is een samenlevingsvorm die door de wet is erkend. Het is bedoeld voor mensen die hun relatie formeel willen maken zonder te trouwen. Qua gevolgen voor de wet is een geregistreerd partnerschap gelijk aan een huwelijk.

Hoe verschilt een geregistreerd partnerschap van een echtscheiding?

Als je trouwt, moet je elkaar het ‘ja-woord’ geven. Bij een geregistreerd partnerschap is dit niet verplicht.

Een geregistreerd partnerschap kan, als je geen minderjarige kinderen hebt, buiten de rechter om eindigen. Voor het ontbinden van een huwelijk moet je altijd naar de rechter, dus ook als je geen minderjarige kinderen hebt.

Het geregistreerd partnerschap kent geen scheiding van tafel en bed, het huwelijk wel.

Daarnaast wordt een huwelijk overal ter wereld erkend. Bij een geregistreerd partnerschap is dat niet altijd het geval.

Ben ik een geregistreerd partnerschap aangegaan in gemeenschap van goederen?

Als je voor 01 januari 2018 een partnerschap bent aangegaan zonder dat er partnerschapsvoorwaarden zijn opgesteld dan ben je geregistreerd partners in gemeenschap van goederen.

Als je na 01 januari 2018 een partnerschap bent aangegaan zonder dat er partnerschapsvoorwaarden zijn opgesteld dan ben je niet automatisch geregistreerd partners in gemeenschap van goederen. Dat komt omdat de wet per 01 januari 2018 is gewijzigd. Je bent dan een geregistreerd partnerschap aangegaan in beperkte gemeenschap van goederen.

In partnerschapsvoorwaarden kun je (voor en na 01 januari 2018) afwijken van het wettelijk systeem. Zo kun je na 01 januari 2018 nog steeds kiezen voor een gemeenschap van goederen, maar dan moet je wel langs de notaris.

Moet ik naar de rechter als ik een geregistreerd partnerschap ongedaan wil maken?

Dat hangt ervan af. Als je geen kinderen hebt en in onderling overleg afspraken kunt maken over partneralimentatie en verdeling dan hoef je niet naar de rechter. De procedure kan dan lopen via de ambtenaar van de burgerlijke stand. Als er kinderen betrokken zijn geldt hetzelfde als voor een echtscheiding.

Wat kost het beëindigen van een geregistreerd partnerschap?

Dat kan nogal uiteenlopen. Als er alleen een ontbinding geregeld hoeft te worden kan dat al voor minder dan € 1.000,00. Als de belangen groter zijn en er meer zaken te regelen zijn dan wordt het duurder. Je moet dan al snel denken aan bedragen van € 7.500,00 en meer. Let op: Mogelijk heb je een inkomen waardoor het mogelijk is om gefinancierde rechtsbijstand aan te vragen. De kosten zijn dan veel lager. Je dient hierover te worden voorgelicht door de advocaat of mediator die je bezoekt.

Kunnen wij veel zelf doen?

Ja jullie kunnen veel zelf doen. Als ouders kennen jullie de kinderen veel beter dan de mediator (of advocaat). Je kan als ouders, als de tijd rijp is, samenwerken aan een ouderschapsplan, waarin de afspraken over de kinderen staan opgenomen. De verdeling van de inboedel is ook iets wat je goed samen kunt regelen (zie onze blog over inboedel verdelen). Sommige onderwerpen zijn wat lastiger in onderling overleg te regelen, zoals: een complexe verdeling met bijvoorbeeld een lijfrente of onderneming, vaststellen van alimentaties (zeker in het geval iemand eigen ondernemer is) en een omgangsregeling als de verhoudingen tussen ouders – om welke reden dan ook – moeilijk zijn.

Tip: Als er nog sprake is van soms hoogoplopende emoties kun je ook samenwerken door voorstellen te maken en die per e-mail naar elkaar te sturen. Je hoeft dan niet elke keer bij elkaar te komen en kunt toch voortgang maken in het proces. Probeer aan te geven wat je nodig hebt en niet wat de ander moet doen.

Kan ik ook in een vechtscheiding terecht komen als ik een geregistreerd partnerschap heb?

Bij een complexe scheiding maken mensen zoveel ruzie dat de kinderen er zelfs voor worden ingezet. Dat kan ook gebeuren als u geregistreerd partners bent. Een breuk van deze relatievorm kan net zo emotioneel zijn als bij een scheiding. Een complexe scheiding kenmerkt zich door het in stand houden van strijd en het veroorzaken van schade, waarbij ook de kinderen worden ingezet. Niet elke discussie over een onderwerp dat geregeld moet worden, is meteen een complexe scheiding.  Een relatiebreuk gaat vaak gepaard met (heftige) emoties, waarbij je jezelf soms verloren kan voelen. Dat betekent niet meteen dat er sprake is van een complexe scheiding.

Wat moet ik eigenlijk allemaal regelen als ik het partnerschap ga beëindigen?

Als je kinderen hebt, moeten de ouders een ouderschapsplan maken. In dat plan staat vermeld hoe jullie als ouders voor de kinderen willen gaan zorgen na de scheiding, welke informatie op welke manier wordt uitgewisseld over de kinderen en hoe de kosten van de kinderen tussen jullie als ouders worden verdeeld. Er moeten ook afspraken worden gemaakt over het te verdelen of te verrekenen vermogen en mogelijk moet er worden gesproken over partneralimentatie. Verder zijn belangrijke onderwerpen: de woonsituatie na de scheiding, het pensioen en fiscale afspraken.

Heb ik automatisch het gezag over de kinderen?

Bij de erkenning na de geboorte verkrijgt de vader ook het gezag over het kind. Dit is alleen anders als er een verklaring wordt afgelegd bij de gemeente dat dit niet de bedoeling is. Gezamenlijk gezag is het uitgangspunt van de wet.

Kan ik een samenlevingscontract aanpassen?

Ja, gaat u dan wel naar een deskundige die dat voor u kan regelen. Een aanpassing kan nodig zijn in bijvoorbeeld de volgende gevallen: als de gezinssamenstelling wijzigt, een van de partners een andere baan krijgt of er onroerend goed (al dan niet gezamenlijk) wordt gekocht.

Kan ik ook in een vechtscheiding terecht komen als ik samenleef?

Bij een complexe scheiding maken mensen zoveel ruzie dat de kinderen er zelfs voor worden ingezet. Dat kan ook gebeuren als je samenlevers bent. Het kan allemaal net zo emotioneel zijn als bij een scheiding. Een complexe scheiding kenmerkt zich door het in stand houden van strijd en het veroorzaken van schade, waarbij niet wordt geschroomd ook de kinderen in te zetten. Niet elke discussie over een onderwerp dat geregeld moet worden, is meteen een complexe scheiding.  Een relatiebreuk gaat vaak gepaard met (heftige) emoties, waarbij je jezelf soms verloren kan voelen. Dat betekent niet meteen dat er sprake is van een complexe scheiding. Bij samenlevers zijn er soms meerdere procedures nodig om de samenleving af te wikkelen. Qua kosten kan dit flink in de papieren lopen. Dat kan tot flinke irritaties leiden.

Wat moet ik eigenlijk allemaal regelen als ik een samenleving ga beëindigen?

Als je kinderen hebt, moeten de ouders een ouderschapsplan maken. In dat plan staat vermeld hoe jullie als ouders voor de kinderen willen gaan zorgen na de scheiding, welke informatie op welke manier wordt uitgewisseld over de kinderen en hoe de kosten van de kinderen tussen jullie als ouders worden verdeeld. Er moeten ook afspraken worden gemaakt over het eventuele gezamenlijke vermogen en mogelijk moet er worden gesproken over partneralimentatie (dat kan namelijk overeengekomen zijn in een samenlevingsovereenkomst, want de wettelijke regeling is niet van toepassing). Verder moeten de volgende onderwerpen mogelijk afgewikkeld worden: de woonsituatie na de scheiding, het pensioen en fiscale afspraken. Belangrijk: Als er discussie is over de verdeling van de woning én over de kinderen dan moet de rechtbank (als het zover komt) in twee procedures een uitspraak doen. Bij een echtscheiding of de ontbinding van een geregistreerd partnerschap kan dat in één procedure.

Wat heb ik eigenlijk aan gezag?

Het ouderlijk gezag is het meest omvattende recht dat je als ouders over je kind kunt hebben. Met het gezag ben je voor instanties automatisch een volwaardig gesprekspartner over alle  belangrijke onderwerpen aangaande de kinderen. Als ouders heb je gelijke zeggenschap en ontstaat er formeel gelijkheid in het overleg over belangrijke beslissingen aangaande jullie kinderen (zie ook hierna).

Heb ik gezamenlijk gezag?

Als je de moeder bent, heb je automatisch ouderlijk gezag. Als je gehuwd bent of een geregistreerd partnerschap hebt ten tijde van de geboorte van het kindje heb je als andere ouder ook gezamenlijk gezag.
Als je huwt of een geregistreerd partnerschap aangaat na de geboorte van je kindje verkrijg je (door het aangaan van een huwelijk of een geregistreerd partnerschap) ook automatisch het gezag.
Als je samenwoont (met of zonder samenlevingscontract maakt in dit geval geen verschil) verkrijgt de andere ouder niet automatisch het gezag en moet die ouder daarvoor samen met de ouder die automatisch het gezag heeft verkregen een aanvraag doen.

Waar kan ik een aanvraag doen?

Het gezamenlijk gezag kan digitaal of schriftelijk worden geregeld. De digitale procedure kan worden doorlopen via DigiD. De schriftelijke procedure via dit formulier. [1]

Wat betekent gezamenlijk gezag voor het geval we uit elkaar gaan?

In principe zou er niet veel hoeven te veranderen. Als partners kun je uit elkaar gaan, maar als ouders niet. Aangezien het gezag alleen maar gaat over jullie kinderen en jullie het beste voor hebben met de kinderen, hoeft er qua overleg niet veel te veranderen. De dynamiek verandert vaak wel. Waar jullie vroeger ook partners waren en het overleg over de kinderen gestroomlijnd verliep – jullie waren het snel eens en ieder had zijn eigen taken – is nu alleen de ouderrelatie nog over. Dat is vaak even wennen. Soms gaat iemand zich met bepaalde onderwerpen ook wat meer bemoeien, maar dat is niets geks. Behoorlijke communicatie is belangrijk en een meningsverschil hoort er soms bij. Als er partnerdiscussies worden vermengd met discussies als ouders over de kinderen dan ontstaan er vaak problemen en misverstanden.

Welke zaken mag ik alleen beslissen?

Belangrijke zaken over de kinderen moet je samen met de andere ouder beslissen, maar je kunt ook nog steeds dingen zelf beslissen, dus zonder overleg. Je mag bijvoorbeeld zelf beslissen of je met de kinderen naar de dierentuin gaat of naar De Efteling. Daar hoef je geen toestemming voor te vragen. Wanneer door een feestje van vrienden de bedtijd voor de kinderen niet wordt gehaald, is dat ook geen halszaak.

Wat moet ik samen met de andere ouder beslissen?

De vaakst voorkomende onderwerpen waarbij het gezag een belangrijke speelt:

• Schoolkeuze: Ouders die beiden het gezag hebben, beslissen samen over de school voor hun kind.
• Paspoort: Voor de aanvraag van een paspoort of ID-kaart is de toestemming van beide ouders met gezag nodig.
• Verhuizing: Voor een verhuizing met minderjarige kinderen is de toestemming van de andere gezaghebbende ouder nodig. Overigens heeft de Hoge Raad (het hoogste rechtscollege in Nederland) eind 2021 beslist dat ook de ouder zonder gezag betrokken moet worden bij verhuizingskwesties. Ook de mening, wens en belangen van de ouder zonder gezag speelt een belangrijke rol. Wilt u meer verdiepende informatie ontvangen over dit onderwerp? Klik hier!
• Vakantie: Voor een vakantie naar het buitenland is de toestemming van de andere ouder met gezag nodig;
• Medische beslissingen: Voor medische behandelingen, onder welke ook de behandeling van een kinderpsycholoog valt, is toestemming van beide ouders met gezag nodig.

Kan het ouderlijk gezag mij ooit worden afgenomen?

Ja dat kan in uitzonderlijke gevallen. Als u als ouders zo slecht met elkaar kunt overleggen, dat een kind klem of verloren raakt tussen de strijd die u als ouders voert, kan de rechtbank besluiten dat het gezag voortaan aan één van de ouders toekomt.

Het lukt mij niet om dingen te regelen met de andere ouder. Wat kan ik doen?

Belangrijk is om te proberen met elkaar in gesprek te blijven. Als er sprake is van een situatie waarbij overleg niet meer lukt of geen zin heeft, kunt u deskundige hulp inschakelen. Uitgaande van normale spoedeisendheid is mediation mogelijk een goede oplossing, maar een parenting coordinator kan u ook goed van dienst zijn. In een uiterste situatie kunt u een advocaat raadplegen voor advies. De ervaring leert echter dat een procedure beter vermeden kan worden. Er zijn voorbeelden waarbij een procedure wel nodig blijkt om een status quo te doorbreken.

Het lukt mij niet om een afspraak te maken met de andere ouder, zodat ik ook het gezamenlijk gezag krijg, wat kan ik doen?

Het is altijd belangrijk om te weten waarom het zo moeilijk is om afspraken te maken. Mogelijk is er sprake van zorgen over de toekomst. Als partners ging het overleg vaak nog wel, maar nu de relatie verbroken is, komt dat in een ander daglicht te staan. Belangrijk is om de zorgen over de toekomst weg te nemen. Dit proces kan goed worden begeleid door een deskundige.

Hoeft de andere ouder niet met mij te overleggen als ik het gezag niet heb?

De ouder zonder gezag heeft altijd inspraak. De ouder met gezag dient de ouder zonder gezag te betrekken bij belangrijke beslissingen. Zo kan de mening van de ouder zonder gezag nog steeds een rol spelen in de uiteindelijke beslissing. De ouder met gezag neemt uiteindelijk de beslissing (let op de bijzondere situatie in geval van verhuizing, waarbij de ouder met gezag niet zomaar kan beslissen te verhuizen als de ouder zonder gezag het daar niet mee eens is).[3]

[1] Verwijzing naar rechtspraak.nl

[2] Blog over verhuizing

[3] Blog over overleg ouder zonder gezag

Is een ouderschapsplan ook verplicht als ik uit elkaar ga na een samenwoning?

Laten we vooraf opmerken, dat waarschijnlijk niemand gaat controleren of je een ouderschapsplan hebt opgesteld. De wet bepaalt echter wel dat ouders met gezamenlijk gezag, die uit elkaar gaan, een ouderschapsplan dienen op te stellen. Volgens de wet dien je dus een ouderschapsplan op te stellen. Het advies is om dit ook daadwerkelijk te doen, zodat er duidelijke afspraken zijn vastgelegd. Bij het opstellen van het plan kun je mogelijke knelpunten bespreken, zodat de kans op problemen en discussies in de toekomst tot een minimum wordt beperkt.

Is een ouderschapsplan een overeenkomst?

Ja een ouderschapsplan is een overeenkomst. Je moet je er dus ook aan houden. Je moet er wel rekening mee houden dat het ouderschap zich niet geheel in een overeenkomst laat opnemen. Een ouderschapsplan is een levendig document dat onderhevig is aan verandering. Als ouders uit elkaar gaan wanneer een kind nog maar twee jaren oud is, zal het gebruik van een ‘smartphone’ anders worden beoordeeld dan wanneer het kind inmiddels veertien jaren oud is geworden.

Helpt een ouderschapsplan echt?

Ja een ouderschapsplan helpt echt. Het is wel zaak om je goed af te vragen wat je afspreekt met de andere ouder en daar ook naar te handelen. Hoe beter je het ouderschapsplan op je in laat werken, hoe kleiner de kans is dat er in de toekomst nog problemen zullen ontstaan.

Hoe weet ik zeker dat het ouderschapsplan op deze website een goed ouderschapsplan is?

Het ouderschapsplan is tot stand gekomen door jarenlange ervaring en kennis om te zetten in een voor jullie bruikbaar document. Het plan wordt geaccepteerd door rechtbanken en kan naar wens worden uitgebreid.

Welke besparing levert het ons op?

Als jullie het samen als ouders niet eens kunnen worden over de verdeling van de zorg voor jullie kinderen dan zal er door middel van mediation een afspraak gemaakt moeten worden of er kan door ieder van jullie een advocaat worden ingeschakeld. Dat betekent al snel een paar uur werk voor de mediator of de advocaat. In het geval er een procedure moet worden gevoerd ben je ook (beiden) kosten aan de rechtbank verschuldigd (griffierecht). Los van de stress, de kans op ruzie en escalatie, de verloren tijd en de negatieve invloed het kan hebben in je leven, kost het honderden euro’s, soms zelfs een paar duizend euro.

Kan ik zomaar op vakantie met mijn kinderen?

Ja en nee. Natuurlijk mag je gewoon een vakantie boeken, maar voor een reis naar het buitenland heb je wel de toestemming nodig van de andere ouder met gezag. Los van de wettelijke regels is het natuurlijk niet meer dan normaal dat de andere ouder weet waar de reis naartoe gaat. Dus overleg voordat je gaat boeken met de andere ouder.

Waarom moet ik toestemming hebben van de andere ouder om op vakantie te gaan?

 Voor een reis naar het buitenland is de toestemming van de andere ouder met gezag nodig. Vaak is dit ook extra overeengekomen in het ouderschapsplan. Je moet je netjes aan de regels te houden. Daar komt bij dat het wel zo netjes is om de andere ouder van de plannen op de hoogte te brengen. Iedereen wil graag weten waar de kinderen zijn.

Naar welke landen mag ik gaan?

Inmiddels weten we allemaal wat de gevolgen zijn van de coronacrisis. Overheden kunnen bepalen of er wel of niet gereisd mag worden. In beginsel kun je daar wel bij aansluiten (reisadviezen van de overheid dus).

Er zullen verder niet veel mensen toestemming geven voor een reis naar een oorlogsgebied, maar hoe ga je om met een verre reis met twee zeer jonge kinderen? Wat is dan goed voor de kinderen? Is het dan beter om een jaartje in de buurt te blijven of maakt dat je niet veel uit? De noodzaak om het tijdig te bespreken, mag wel duidelijk zijn.

Wat kan ik doen als de andere ouder geen toestemming wil geven voor een vakantie?

Belangrijk is om te weten welke reden er aan de weigering ten grondslag ligt. Vervolgens is het belangrijk om met elkaar te overleggen al dan niet met hulp van een mediator of parenting coordinator. Als jullie er samen niet uitkomen dan kun je de rechter vragen om een uitspraak.

Hoe kan ik er voor zorgen dat de vakantie zorgeloos kan verlopen?

Om een zorgeloze vakantie te kunnen hebben, lijkt een goed begin het halve werk te zijn. Vaak zijn er in het ouderschapsplan al afspraken opgenomen over de vakantieregeling, maar soms ook niet of niet zo uitgebreid. Over het algemeen is het zaak te letten op de volgende dingen:

• Bespreek de vakantieplannen ruim van tevoren;
• Houd je aan de verdeling van de vakanties zoals afgesproken (al dan niet in het ouderschapsplan) of doe tijdig een (alternatief) voorstel.

Het gaat vaak mis als het overleg niet of te laat plaatsvindt. Zeker als er visa geregeld moeten worden. Wil je hulp bij het opstellen van een brief? Klik hier voor een aantal concepten.[1]

Wat kost een procedure bij de rechtbank over een vakantie?

Een procedure kost, als je niet in aanmerking komt voor gefinancierde rechtsbijstand, al snel € 2.750,00 (daar kun je een aardige vakantie voor boeken). Als je wel in aanmerking komt voor gefinancierde rechtsbijstand zijn de kosten ongeveer € 400,00. Nog steeds zonde van het geld.

[1] CONCEPT BRIEVEN

Moet ik ook kinderalimentatie betalen voor meerderjarige kinderen?

In principe wel, maar er zijn uitzonderingen. Als uw jongmeerderjarige kinderen (18-21 jaar) nog studeren of op een andere manier behoefte hebben aan een bijdrage van hun ouders dan geldt ook voor hen dat er nog alimentatie moet worden betaald. Dat noem je een bijdrage in de kosten van levensonderhoud en studie. Vanaf 21 jaar moeten de kinderen in principe voor zichzelf zorgen, alhoewel het geregeld voorkomt dat ouders nog wel afspraken maken over een bijdrage in de studiekosten (na 21 jaar) als het kind nog met goede resultaten studeert. Voor minderjarige kinderen moet altijd kinderalimentatie (bijdrage in de kosten van verzorging en opvoeding) worden betaald.

Welke begrippen spelen een rol bij de bepaling van de kinderalimentatie?

Bij alimentatie gaat het veelal om de begrippen ‘behoefte’ en ‘draagkracht.’ Behoefte betekent dan, wat kosten de kinderen eigenlijk? Draagkracht betekent, welke ouder dient welk deel van de behoefte betalen? Heel vereenvoudigd weergegeven, werkt het als volgt: Als u uit elkaar gaat op 01 januari 2023 dan bepalen de inkomsten in het jaar 2022 de behoefte van de kinderen en de inkomsten in 2023 de draagkracht van ieder van de beide ouders. Behoefte wordt bepaald door het verleden en draagkracht door de toekomst.

Hoe wordt de behoefte bepaald?

Als gebruik wordt gemaakt van de daarvoor ontwikkelde tabellen, wordt de behoefte bepaald door het netto gezinsinkomen ten tijde van de samenleving af te zetten tegen een (aan leeftijd gerelateerd) puntenaantal, waaruit vervolgens de behoefte blijkt. Eenvoudig voorbeeld in de situatie dat er twee minderjarige kinderen van 5 en 7 zijn:

Ouder 1 verdient € 2.000,- netto per maand.

Ouder 2 verdient € 3.000,- netto per maand.

De behoefte wordt berekend op grond van een netto gezinsinkomen van € 5.000,-.

De bijbehorende kosten van de kinderen bedragen € 1.120,00 per maand of € 560,00 per kind per maand.

Hoe bereken ik de behoefte dan als ik nooit heb samengewoond?

Eenvoudig uitgelegd wordt de behoefte dan niet berekend aan de hand van het netto gezinsinkomen, maar aan de hand van het gemiddelde netto inkomen van jullie samen. Eenvoudig voorbeeld in de situatie dat er twee minderjarige kinderen van 5 en 7 zijn:

Ouder 1 verdient € 2.000,- netto per maand.

Ouder 2 verdient € 3.000,- netto per maand.

De behoefte wordt berekend op grond van een gemiddeld netto gezinsinkomen van € 2.500,-.

De bijbehorende kosten van de kinderen bedragen € 495,00 in totaal of € 247,50 per kind per maand.

Waarom verschilt de behoefte bij dezelfde inkomsten van ouders, maar met het verschil dat ouders wel of niet samenleven?

De basis voor de berekening van de behoefte is het netto gezinsinkomen. Als u nooit in gezinsverband met de andere ouder hebt samengeleefd, dan is er geen gezamenlijk gezinsinkomen. Je berekent de behoefte van de kinderen dan door te rekenen met het gemiddelde netto inkomen van de ouders.

Hoe bereken ik het maandelijks netto gezinsinkomen?

Dat is het inkomen dat jullie netto ter beschikking stond ten tijde van de samenleving. Heel vereenvoudigd weergegeven, is het als volgt te bepalen:

Netto salaris ouder 1 + netto salaris ouder 2 + netto vakantiegeld ouder 1 + netto vakantiegeld ouder 2 + netto 13e maand ouders 1 en 2 + netto bonus/incentive ouders 1 en 2 = netto gezinsinkomen per jaar, welk inkomen gedeeld door 12 het maandelijks netto gezinsinkomen oplevert.

Let op: Voor de bepaling van het netto gezinsinkomen worden ook belastingvoordelen meegenomen, dus voor een secure berekening is deskundige informatie nodig. Zo heeft het kindgebonden budget invloed, maar ook kinderopvangkosten zijn soms relevant om mee te nemen.
Als het netto gezinsinkomen bekend is, kunt u ook de behoefte berekenen. Daarvoor kunt u de tabellen gebruiken die zijn gepubliceerd op rechtspraak.nl.[1]

Zijn er correcties mogelijk op de behoefte?

Ja. Als er door een kind bijvoorbeeld aan topsport wordt gedaan en daarvoor hoge kosten worden gemaakt dan kan dat invloed hebben op de hoogte van de behoefte. Ook hoge kinderopvangkosten kunnen invloed hebben net als hoge kosten voor een privéschool. Andere voorbeelden zijn denkbaar, maar deze moeten echt bijzonder zijn. Rekening houden met bijzondere kosten is eerder uitzondering dan regel.

Hoe bereken ik de draagkracht?

Een zelfde berekening zoals voor de behoefte wordt gemaakt, kan ook worden gemaakt voor de draagkracht. Bij kinderalimentatie wordt er in de berekening rekening gehouden met fictieve lasten, zoals een fictieve woonlast. Als er te weinig draagkracht is om in de kosten van de kinderen te voorzien dan wordt met de daadwerkelijke woonlast gerekend, indien deze woonlast lager is dan de fictieve woonlast.

Zijn er correcties mogelijk op de draagkracht?

Ja. Als er sprake is van niet-vermijdbare lasten of schulden die afgelost moeten worden dan kan daar rekening mee gehouden worden bij de bepaling van de draagkracht. Als er bijvoorbeeld schulden aan de belastingdienst moeten worden terugbetaald dan kan daar rekening mee worden gehouden bij de bepaling van de hoogte van de draagkracht.

Kan ik mijn draagkracht zelf berekenen?

Bij benadering wel, maar alleen als er geen sprake is van bijzondere omstandigheden. Er worden af en toe pogingen ondernomen om het alimentatie rekenen vereenvoudigen, maar daar wordt maar deels in geslaagd. Het is beter om te investeren in deskundig advies en/of goede informatie. Als u zelf globaal uw draagkracht wilt berekenen dan kan dat als volgt:

netto maandelijks inkomen + netto vakantiegeld (terugrekenen naar per maand) + netto bonus/incentive (terugrekenen naar per maand) + netto 13e maand (terugrekenen naar per maand) = netto besteedbaar maandinkomen (NBI)

Met het dan berekende NBI kun je onderstaande formule toepassen en uw draagkracht bij benadering berekenen.

• NBI 0 tot € 1.470: minimum draagkracht
• NBI van € 1.470: 100% [NBI – (0,3 x NBI + 970)]
• NBI van € 1.520: 90% [NBI – (0,3 x NBI + 970)]
• NBI van € 1.570: 80% [NBI – (0,3 x NBI + 970)]
• NBI van € 1.620: 70% [NBI – (0,3 x NBI + 970)]
• NBI van € 1.670: 70% [NBI – (0,3 x NBI + 995)]
• NBI van € 1.720: 70% [NBI – (0,3 x NBI + 1.020)]
  
  

Je maakt deze berekening voor beide ouders. Als je de draagkrachten van beide ouders beschikbaar hebt, kun je ook de gezamenlijke draagkracht berekenen.

Speelt de zorg voor de kinderen nog een rol bij de bepaling van de bijdrage die je moet voldoen in de kosten van de kinderen?

Ja. Als u de kinderen gemiddeld één dag per week ziet, dan kunt u een zorgkorting van 15% toepassen. Als u de kinderen gemiddeld twee dagen per week ziet, dan kunt u een zorgkorting van 25% toepassen. Als u de kinderen gemiddeld drie dagen per week ziet, dan kunt u een zorgkorting van 35% toepassen. Het percentage zorgkorting kun je omzetten in een bedrag in euro’s door het percentage af te zetten tegen de behoefte.

Kunnen jullie mij een vereenvoudigde proefberekening laten zien?

Ja natuurlijk:

Behoefte : € 1.000,00
Draagkracht ouder 1: € 800,00
Draagkracht ouder 2: € 1.200,00
Totale draagkracht: € 2.000,00
Kinderen wonen bij ouder 1
Zorgkorting 25%, dus € 250,00 (25% van de behoefte)
Berekening:
1.000 / 2.000 x 800 = € 400
1.000 / 2.000 x 1.200 = € 600
Ouder 2 betaalt aan ouder 1, € 600,00 -/- € 250,00
(vanwege zorgkorting) = € 350,00

Kan ik mijn alimentatie door jullie laten berekenen?

Ja dat kan. Klik hier voor een handleiding en de kosten.[2]

[1] Link met verwijzing

[2] Handleiding en kosten berekening

Wat is partneralimentatie?

Niet alleen echtgenoten en geregistreerde partners zijn onderhoudsplichtig tegenover elkaar. Ook ex-echtgenoten en ex-geregistreerde partners zijn dat. De ene ex-echtgenoot of ex-geregistreerde partner moet in principe bijdragen in de kosten van levensonderhoud van de ander, als die ander niet in staat is om (helemaal) in het eigen levensonderhoud te voorzien. Deze bijdrage heet partneralimentatie.

Let op: In de huwelijkse voorwaarden of in de partnerschapsvoorwaarden kunnen andere afspraken staan.

Wat is kinderalimentatie?

Ouders zijn onderhoudsplichtig voor hun kinderen tot 21 jaar.  Voor kinderen onder de 18 jaar moeten ouders de kosten van verzorging en opvoeding betalen. Voor kinderen van 18, 19 en 20 jaar komen de kosten van levensonderhoud en studie voor rekening van de ouders. Voor een kind van 21 jaar of ouder hebben ouders alleen een financiële verplichting als het kind behoeftig is en daardoor onvoldoende voor zichzelf kan zorgen. Als ouders uit elkaar gaan moet er een financiële regeling voor de kinderen worden getroffen. Deze bijdrage heet  kinderalimentatie.

Is partneralimentatie aftrekbaar van de belasting?

Je ontvangt partneralimentatie van je ex-partner? Dan moet je de partneralimentatie in je aangifte inkomstenbelasting aangeven als inkomen.

Je betaalt partneralimentatie aan je ex-partner? Je mag het bedrag dat je aan alimentatie betaalt in je aangifte inkomstenbelasting aftrekken.

Is kinderalimentatie aftrekbaar van de belasting?

Je ontvangt kinderalimentatie? Je hoeft deze niet op te geven bij uw inkomstenbelasting.

Je betaalt kinderalimentatie? Je kunt deze niet aftrekken van je belastingaangifte.

Wanneer stopt mijn onderhoudsplicht?

De onderhoudsplicht stopt als de ex-partner:

• opnieuw trouwt of een nieuw geregistreerd partnerschap aangaat;
• volledig in eigen onderhoud kan voorzien.

Moet de biologische vader het kind onderhouden?

Je bent niet samen met de biologische vader van het kind: De biologische vader heeft het kind erkend. Dan is hij de wettelijke vader en moet hij het kind onderhouden.

De biologische vader heeft het kind niet erkend. Dan kan hij toch onderhoudsplichtig zijn. Als de vader niet wil betalen, kun je dit laten vaststellen door de rechter. Je hebt hiervoor een advocaat nodig. Als niet duidelijk is wie de biologische vader is, laat de rechter een DNA-test doen.

Mijn ex-partner betaalt de alimentatie niet, wat kan ik doen?

Je ex-partner betaalt de kinderalimentatie of partneralimentatie niet. Dan kun je hulp vragen aan het Landelijk Bureau Inning Onderhoudsbijdragen (LBIO). Het LBIO kan de alimentatie voor je innen.

Het LBIO int de alimentatie bij je ex-partner en keert deze aan je uit. Het LBIO kan bijvoorbeeld beslag laten leggen op het salaris van je ex-partner. Ook de kosten hiervoor moet je ex-partner betalen.

Waarom gaat ieder jaar mijn alimentatie omhoog?

 Elk jaar verhoogt de overheid de alimentatiebedragen met een bepaald percentage. Dit heet indexering van alimentatie. In 2022 is het indexeringspercentage 1,9%.
Als je alimentatie betaalt, moet je op 1 januari meer betalen. De overheid maakt in november bekend hoeveel procent meer je betaalt in het volgende jaar. Sinds 1 januari 2022 is dat 1,9%.

Hoe lang moet ik partneralimentatie betalen?

 Hoe lang je partneralimentatie betaalt, hangt af van het jaar waarin je de afspraak maakte. Of wanneer de rechter de partneralimentatie vaststelde. Sinds 1 januari 2020 gelden nieuwe regels.

Afspraken alimentatie sinds 1 januari 2020

De partneralimentatie bedraagt maximaal 5 jaar. Of korter, als het huwelijk of geregistreerd partnerschap minder dan 10 jaar duurde. Dan ontvangt je ex-partner alimentatie voor de helft van de tijd dat het huwelijk of partnerschap duurde. Was je bijvoorbeeld 8 jaar getrouwd, dan betaalt je je ex-partner 4 jaar partneralimentatie.

Partneralimentatie langer dan 5 jaar

Er zijn 3 uitzonderingen op de nieuwe regels:

• Je hebt samen kinderen. De partneralimentatie stopt pas als het jongste kind 12 jaar is geworden.
• Het huwelijk of het geregistreerd partnerschap duurde minimaal 15 jaar. En de ex-partner die alimentatie ontvangt, krijgt binnen 10 jaar AOW. Dan stopt de partneralimentatie als de AOW start.
• Je bent geboren op of voor 1 januari 1970. Je huwelijk of geregistreerd partnerschap duurde langer dan 15 jaar. En je krijgt over meer dan 10 jaar pas AOW. Dan duurt de alimentatie 10 jaar.

Bij samenloop van de hierboven genoemde omstandigheden, geldt de langste termijn.

Afspraken alimentatie van 1 juli 1994 tot 1 januari 2020

• Je hebt samen kinderen
  Partneralimentatie duurt maximaal 12 jaar.
• Je hebt samen geen kinderen, huwelijk duurde langer dan 5 jaar
  Partneralimentatie duurt maximaal 12 jaar.
• Je hebt samen geen kinderen, huwelijk duurde korter dan 5 jaar
  Partneralimentatie duurt net zolang als het huwelijk duurde.
  
  

Afspraken alimentatie voor 1 juli 1994

Hoe lang de partneralimentatie duurt, hangt af van wat je met je ex-partner heeft afgesproken. Of wat de rechter heeft bepaald. Als je niets hebt afgesproken of vastgesteld, dan geldt er geen termijn. Wel kun je in sommige gevallen aan de rechter vragen de alimentatie te beëindigen.

Verlenging partneralimentatie

Komt je partner in financiële problemen als de alimentatie stopt? Dan kan je partner de rechter vragen de periode te verlengen. Je kunt ook samen een kortere of langere periode afspreken. Dit moet u vastleggen in je echtscheidingsconvenant of overeenkomst.

Stoppen partneralimentatie als situatie ex-partner verandert

De alimentatie stopt als de partner die de alimentatie ontvangt:

• zelf weer genoeg inkomsten heeft om van te leven;
• met een ander trouwt, een geregistreerd partnerschap aangaat of gaat samenwonen;
• overlijdt.
  

Alimentatie veranderen of stoppen via de rechter

Een wijziging of beëindiging van alimentatie via de rechter begint altijd met een verzoekschrift. Hierbij heeft u een advocaat nodig.

Heb ik als grootouder recht op omgang met mijn kleinkind(eren)?

Wil je als grootouder graag je kleinkinderen blijven zien dan heeft het in principe altijd de voorkeur om in onderling overleg met de ouders tot een regeling te komen. Maar wat nou als dit niet lukt?

Grootouders kunnen binnen het huidige wettelijke systeem de rechter om een omgangsregeling verzoeken. Er moet dan wel een nauwe persoonlijke band met de kleinkinderen worden aangetoond.

De rechtspositie van de grootouders wordt gegeven door het Europees Verdrag voor de rechten van de Mens (EVRM) en het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind (IVRK), Hier wordt bepaald dat het in eerste instantie aan de ouders is om te bepalen of de kleinkinderen en de grootouders omgang hebben met elkaar.

Family life is hier een belangrijke factor. Is er namelijk sprake van family life dan moet er een “normale omgang tussen grootouders en kleinkinderen” bewerkstelligd worden volgens het EVRM.

Om family life aan te tonen als grootouder is het niet voldoende dat de kleinkinderen wettelijk of biologisch afstammen van grootouders.

In Nederland is de regel dat er sprake is van family life tussen grootouders en kleinkinderen als zij een nauwe persoonlijke band hebben. Dit is dus een zwaardere beoordeling dan de definitie van family life van het EVRM.

Deze nauwe persoonlijke band gaat om meer dan “het gebruikelijk contact” van grootouders met kleinkinderen. Om een nauwe persoonlijke band aan te tonen kunnen, inwoning, regelmatige verzorging en opvoeding, een intensieve oppasregeling, of omgangscontracten na een uithuisplaatsing relevant zijn.

Ik heb een nauwe persoonlijke band met mijn kleinkind(eren). Krijg ik nu altijd een omgangsregeling?

 Wanneer grootouders ontvankelijk zijn in hun verzoek tot omgang met de kleinkinderen (dus als structureel en intensief contact met de kleinkinderen is aangetoond) zal de rechter toetsen of er sprake is van ontzeggingsgronden. Dit houdt in dat in sommige gevallen een verzoek tot omgang zal worden afgewezen. Deze ontzeggingsgronden zijn:

• wanneer omgang ernstig nadeel zou opleveren voor de geestelijke of lichamelijke ontwikkeling van het kind, of
• wanneer degene die in een nauwe persoonlijke betrekking staat tot het kind kennelijk ongeschikt of kennelijk niet in staat moet worden geacht tot omgang, of
• wanneer het kind dat twaalf jaren of ouder is, bij zijn verhoor van ernstige bezwaren tegen omgang met degene met wie hij in een nauwe persoonlijke betrekking staat heeft doen blijken, of
• wanneer omgang anderszins in strijd is met zwaarwegende belangen van het kind.

Komt er verandering (verbetering) in de positie van de grootouders?

 Op dit moment is er een wetsvoorstel in de maak om het voor grootouders makkelijker te maken om een omgangsregeling te treffen met de kleinkinderen. In dit nieuwe wetsvoorstel moet worden opgenomen dat een grootouder “wordt vermoed in een nauwe persoonlijke trekking tot het kind te staan”. Hierdoor kan een omgangsverzoek van een grootouder eerder in behandeling worden genomen. De wet zal vermoedelijk pas volgend jaar (2023) van kracht worden.